Mizoram State zimte, zofate luah mek chanchin hi tawite in ziah ve ka chak deuh a, India ramah hian, State-34 kan awm mek a,Mizoram hi Sq. km. 21,081 niin, mihring 10,91,014 kan awm a(kum-2011census). Tichuan , kum-2001 a a lan danin in ding zat chu 1,76,134 a ni bawk. Aizawl atangin Silchar, Assam hi kms 180 a ni a, khawchhak lamah Champhai, Zokhawthar - kms 242 nikhatah a thlen zung zung theih a, a zim hle a ni.
Kawng hrang hrangin i han thlir dawn teh ang.
Sakhua na lamah : 2001 census
Kristian -7,72,809
Hindu - 31,562
Muslim - 10,099
Sikhs - 326
Buddist - 70,494
Jain - 179
Others -2,443 .
Hetiang hi kan zoram dinhmun chu a ni a, chimral a hlauhawm i ti ve em le?!! Keini ai tam zawk vai ram atangin Company chi hrang hrang ten thalai te hip nan hma an rawn la mek zel a, zofa te hi hnam intodelh lo tak mai kan ni a, karkhat vel Silchar ah kawng an dan a buai mai thin kan ni tih hi tumah hrilh kan ngai lemlo, kan hretlang vek. Central YMA 2011 khawmpui in “Ram leh hnam humhalh” a rawn puang leh ta. Aizawl leh Mizoram hmuntina in leh lo nei te hian hnamdang in luahtir lo ngam ila, in luah tur a awm loh chuan zoram a chen ve reng theih a ni lovang.
Nupui pasal thu ah:
Zoram zimte khua/veng - 988 awmna ah hian mizo mipa ten hnamdang hmeichhia nupui atana nei hi chhiartham lek an awm pheuh pheuh a. Mizo hmeichhia te erawh in hnamdang mi pasal atana nei erawh chhiar mawlh mawlh tham an awm. He thu hi ka hrechiang tawk hle a ni. Sum leh pai kan duh si a,kan sum leh pai duhna te hian min tichhe mek chu a nih hi. Mizoram hi tute ta nge? tute enkawl zel tur nge ni ang? han dawn ve vang vang teh le!! Kum 1788 atangin India Independents 1947 thleng khan Mizoram hi kan pi leh pu ten, an tuchhuan lo awm leh zel turte tana, theihtawpa lu chhum leh ban chhum huam a, min lo humhalh sak avangin, nang leh kei - vawiin a thlamuang taka la awm thei hi kan ni asin. I tu leh fate ro awmna zel atan hian theihtawpin nang leh kei hian kan ram leh hnam hi kan humhalh dawn lawm ni? Hei lo hi khawilai nge ram i neih le? chimral dan hi kawng hrang hrang a awm a, tlem tarlang ila.
Tawng thu ah, Sakhuana thilah, Chetziaah, Ei leh in ah, Economics ah,.Zirna lamah, Incheina thil leh adang tamtak sawi tur a awm thei ang. Engpawhnise, kan mizo hnam culture kan ngaisang lova, kan hlamchhiah ringawt ang te sum lam ah te, intodelh loh avanga hnam tenau chinral a awm tawh te chanchin kan hre nual tawh awm e.
A tawp berah chuan, Zoram dung leh vanga kan mizo pui duhtak te u, Zofate a darh zawng nilova, chhak leh thlanga mite insuihkhawm a awm in, hnamdangin min chimral mai hma hian, mizo takin lungrualna zion tlangah harhna thu puangin zofate insuihkhawm zai i rel ang u.