Ngaihtuahna seng tlem ber leh dawntawi ber hian mahni ngaituh zawng zawng han chhimthal bekang puahpui ve leh phawng mai teh ang.Kan pi leh puten Mizo nuna sawi nuam an tih em em, zosap ten chanchintha min rawn hrilh a, Kristianna Eng hnuaia kan chen hnu, tun thleng pawha kan uapui leh sawi nuam kan tih em em. Miao chanahin sawi tawha kan lamrik ban theihloh, zonun zemawi (TLAWMNGAIHNA) hi, kei lungmawl hian he nun hi INLAWMNUN ani mai lo maw ka ti thin.
Enge TLAWNGAIHNA chu? ti hian lo sawi ve dawn ta ila. Midangte harsatna leh manganna tawk lo tura siam, a tawk mekte leh tanpui ngaite lakah phutllet leh hlawh beisie reng reng lova tanpui te. Mi rilru hah leh mangang ngawih ngawih thlamuan leh hnem te. Mahni mihring puite inkara harsatna tawkte tana remna siam leh thlamuang taka siam tawnte. A famkim lo hle ang tih chu ka ring.
Engpawhnise tlawmngaihna han thlirzauna atan a chunga point tlemte chauh pawh khi lo keu ve ila. Ka thil tawn hriat pahnih lek kan ti ri ve ange. Mizote hi mi tlawmngaiber kan ni em tih thlir nan mai a ni e. Kum a kal ve fe ta mai, tuna kan editor hi chu maian ah pawh ala zam awm love. Nute lo sul hmuak tura ka kal chu ruahpui vanawn in min nuai ta chiam mai a, tah mai loh chu tihtur dang a awm tawh lo. Chumi tuma duat taka a phurrit tak nena min pawma, changel hnan min khumpui a min thlamuantu, kan in thleng a him taka min thlentu chu-Tuikuk putar zuk ni tlat a.
Kum 1985 anita Silchar Airport-ah ka pu Vellore-a hruai tura ka awm chu kan chuanna tur thlawhna ah passenger te an lut zut zut tawh tihin ka chhungte chu Aizawl an rawn chhuahsan thei si lo. Ka mangang chu ticket refund ka tum a an phal der lo lehngal, theihtawp chhuaha kan beih ngial a ka tuipuiral tawng thiam zawng zawng leh a bak ka hman zawh tawh pawhin sipaibo ka bang ta map mai. Mahse ngai teh, thil mak tak mai alo thleng, a hna zawng zawng kalsana min puitu ka tawng tlat mai. Ani puihna a zarah ka Vellore ticket pali chu pakhatmah hloh lovin ka hmukir anih chu, amah lah chuan cheng khat pawh ala duh der lo, ami puihna ah khan buai tak ani-Officer ho lah hmaisen a hmuhin an inhau nasa ava mak/tlawmngai em! (Samuela nu hmasa ah ka puang e) Kan ngaihsan vak loh Bengali nula lenghal. Aizawl khawpuiah ngei pawh hnamdang pawisawilo lakah hian Tlawmngaihna/Hawihhawmna lantir lehzual hi ava duhawm em.
Hetianga hnamdang tanpuina dawng mi tam tak in awm tih ka hria, sawitur tam tak a awm ang; lo dahtha ta ila. Chuti anih chuan engemaw Zonunmawi Tlawmngaihna chu ni ta ang le, tih chu kan inzawhna lo nita se. Hnamdang te pawh ina an neih ve tho, hah tak leh thahnemngai taka an lo chhawmnun ve tho chu keini zofate hian kan ta bik, kan nun leh kan society nena inzawm tlat kan ti thei bik ang em?
Pathianin mihringte min duandan reng rengah hian kan nunah hian tlawmngaihna hi a bet tlat niin a lang. Mathaia 7:12 chauh pawh hi lo en ta ila-Dan thu leh zawlneite thuah chuan ‘Chutichuan, thil engkim miin in chunga an tih a in duh tur apiang chu, mi chungah pawh ti ve rawh u’ tih kan hmu a ni. Hetianga Pathian thupek kan hmu anih chuan, mi tu pawh, Christian ani emaw nilo emaw kan mawhphurhna chu midang chunga thatchhuah/Tlawmngaihna a ni mai dawn lawm ni.
Chutih rual chuan Mizo Kristiante kan vanneihna leh Vohbik kan nihna alo lang ta. Pakhatna ah chuan a ram puma he thupek hretu, Bible ringtu kan nih hi. A pahnihna ah chuan midang chunga that chhuh theihna tura inpawlkhawm Society-a min din bik hi ava ropui em! Chanchinthaa tih en kan nih hma daih atang tawha midangte tana thatchhuah thin, luchhum banchhum huam hnam kan lo ni a. Eizawnna harsa zawk leh thawkmawh zawkte kaichhuak a, inlawm dial dial thin hnam kan nih kha a ropuiin kan vanneihna tak a ni.
Awle, chutianga INLAWM dial dial thin hnam kan nih chuan kan tunlai nunah lo kailut dawn ta ila. Nang leh kei hian kan LAWM tha sen leh rulh hi engang chiah nge ani tih ilo ngaihtuah mai mai ngai em? A hnuaia point tlemte atang khuan mahni ah zirtur lo insiam teh ang.
Tun hnaih kum hnih chhung khan chhiat tawh vangin hmun hrang hrang pali velah ka kal ve a. Chuta ka thil hmuh leh hriat chuan min hneh thai hle mai. Harsatna zualbik leh rokhawlna lian tak nei bik an nih loh chuan puitling zawng zawng inah mithhi vuiin an awm a. Mitthi hnaivai a kawngouian lam kawngkapui leh tukverh reng reng hawng ka hmu ngai lo, dawrkai dawr hawng phei chu an awm ka hre lo, keini veng hi enge kan an ve le, engtinge lawm tha min rulh ang?
Vengchhungah chhiattawk an awmin chhungkaw member zawng zawng chu kal theih a ni love. Chutihrual chuan chhiattawk ina a tu amah kal ngailo/lawm ngailo engzat tak kan vengah hian awm ang maw? Chhiat kan tawh ni ah lawm tha min rulh ve hunah kan lung a awilo palh ang e, tan i la ang u!
YMA thiltihkhawm, social/hnatlang etc. apianga hman lohna nei fo ho hi angai kan i duh khawp mai. Tumahin hunawl kan nei tak tak lo, kan inpek luih hian kan hman a ni mai. Tanpui ngaia kan lo awm palh hunah miin kan lawm tha min rulh hunah an hmanloh vek mai chuan a hrehawm duh dawn em mai, tan i la thar teh ang u.
Khawtlang leh sawrkar tana hnawksak, nuam kan tih ang zawng zawnga che thin te hiah kan nun i enther teh ang u. Kan duh thala kan nun, Lawm tha hi khawtlawng leh roreltuten an rul let palh ange. ‘Miin i chung an tih a i duh tur ang bawkin mi chungah pawh ti ve rawh’ Mi chunga kan tih ang hi kan chungah an lo ti ve hlauh dah ange.
Lumen ngai awm zan a meng thei to te, hmaibawl thin te, zai ngailo te kan lawm tha min rulh ve hunah tlaivar tur kan nei lovang a, zai tur kan nei hek lovang. Khawhar takin mahni chhungin kan hmangaihte ruang kan kil mai ang tih te pawh thi lhlauhawm ava ni em.
Nu leh pa, mitthi vui dawn darkar chauha kal thin te u, lawm tha rulh in ngaih hunah in lawm ten darkar khat chauh an rawn tutpui ang che u tih a hlauhawm ania. Lungngai te leh thihna tuarte tana malsawmna in ni tih in hriat fo tawh kha han chhawmnung zel teh u.
Awle, he khawvela kan damchhung reilote ah hian thil tha zawng zawng hi tih tum mah ila, kan ti vek thei lovanga, kan ti ngai bawk hek lovang. Theih ang tawka kan tih hi a hluin a ropui a, Pathianin mal a sawm thin. Midangte tana inpekna ropui TLAWMNGAIHNA in midangte LAWM la, i lawm tha chu a takin rul thei lo che mahsela, fakna leh chawimawinaa rulh i ni ang.